humana

humana
hūmānus (old form: HEMONA humana et HEMONEM hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. homo init. ), a, um, adj. [homo], of or belonging to man, human.
I.
In gen.:

esse aliquem humana specie et figura, qui tantum immanitate bestias vicerit, ut, etc.,

Cic. Rosc. Am. 22, 63:

simulacra,

id. Rep. 3, 9:

caput,

a human head, Hor. A. P. 1; Flor. 1, 7, 8: succidiae, Cato ap. Gell. 13, 24, 12: Cyclopis venter... Carnibus humanis distentus, human flesh, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 327 Vahl,):

humana qui dape pavit equas,

Ov. H. 9, 68:

Athenas obsidione et fame ad humanos cibos compulit,

Flor. 3, 5, 10:

hostiae,

human sacrifices, Cic. Font. 10 21; Tac. G. 9; Plin. 8, 22, 34, § 82; Flor. 1, 16, 7:

lac,

human milk, Plin. 28, 9, 33, § 123:

nec distare humana carne suillam,

Juv. 14, 98:

carnibus humanis vesci,

id. 15, 13:

societas generis humani,

of the human race, Cic. Lael. 5, 20; cf.: eos (deos) non curare opinor quid agat humanum genus, Enn. ap. Cic. Div. 2, 50, 104 (Trag. v. 354 Vahl.); v. genus: ubi remissa humana vita corpus requiescat malis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 416 ib.); cf.: humanae vitae varia reputantes mala, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115; and Cic. Rep. 6, 18; in the comp.: ergo hercules vita humanior sine sale non quit degere, Plin. 31, 7, 41, § 88:

omnium divinarum humanarumque rerum,

Cic. Lael. 6, 20;

v. divinus: amor,

id. ib. 21, 81:

natura,

id. Rep. 1, 14:

virtus,

id. ib. 1, 7 fin.:

casus,

id. Lael. 2, 7:

cultus,

id. de Or. 1, 8, 33:

humanissima voluptas,

id. Ac. 2, 41, 127:

ignes,

i. e. which men daily use, Plin. 2, 107, 111, § 239:

dapes,

i. e. human excrements, id. 17, 9, 6, § 51:

memoria,

Tac. A. 11, 14:

ultra modum humanum,

id. ib. 11, 21:

humanum facinus factumst,

customary, Plaut. Truc. 2, 1, 8:

nec quisquam dixerit, in eo qui obdormivit, rem eum humanam et naturalem passum, Mos. et Rom. Coll. 12, 7, 7: major imago humana,

of superhuman size, Juv. 13, 222: humanum sacrificium dicebant, quod mortui causa fiebat, Paul. ex Fest. p. 103 Müll.:

scelus,

committed against men, Liv. 3, 19 fin.; 29, 18 fin.: si quid mihi humanum contigerit, if any thing should happen to me, i. e. if I should die, Dig. 16, 3, 26 (for which, humanitus, q. v.):

persuasit nox, amor, vinum, adulescentia: Humanum'st,

Ter. Ad. 3, 4, 25: metum virgarum navarchus pretio redemit: humanum est;

alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit: usitatum est,

Cic. Verr. 2, 5, 44, § 117; cf. Ter. Hec. 4, 1, 38; id. Ad. 3, 4, 25:

humano quodam modo,

Quint. 10, 3, 15: res humani juris, property (opp. res divini juris, things sacred or religious ), Gai. Inst. 2, 2; 9 sqq.;

3, 97: ne vinum... esse sacrum incipiat et ex usibus eripiatur humanis,

Arn. adv. Gent. 7, 31.— As substt.
A.
hūmāni, ōrum, m., men, mortals, Lucr. 3, 80; 837: natura humanis omnia sunt paria, Varr. ap. Non. 81, 10.—
B.
hūmānum, i, n., that which is human, mortal, etc.: ignem magnum hic faciam. Dae. Quine ut humanum exuras tibi? Plaut. Rud. 3, 4, 62:

non hercle humanust ergo: nam volturio plus humani credost,

id. Mil. 4, 2, 53:

si quicquam in vobis non dico civilis sed humani esset,

Liv. 5, 4, 9:

pulcher et humano major trabeaque decorus Romulus,

Ov. F. 2, 503 (but in Cic. Att. 13, 21, 5, homo is the true reading):

homo sum: humani nihil a me alienum puto,

Ter. Heaut. 1, 1, 25:

Satyris praeter effigiem nihil humani, Mela, 1, 8, 10: si in Pompeio quid humani evenisset,

Sall. H. Fragm. 5, 16 Dietsch.—
C.
Plur.: hūmā-na, ōrum, n., human affairs, the concerns of men, events of life:

qui omnia humana, quaecumque accidere possunt, tolerabilia ducat,

Cic. Tusc. 5, 6, 17; cf.:

despicientem omnia humana,

id. Rep. 1, 17; and:

haec caelestia semper spectato, illa humana contemnito,

id. ib. 6, 19:

si quicquam humanorum certi est,

Liv. 5, 33, 1:

deos esse et non neglegere humana,

id. 3, 56, 7.— Comp. (very rare):

respiratio humanior,

i. e. freer, Cael. Aur. Acut. 2, 1, 2.
II.
In partic.
A.
Humane, philanthropic, kind, gentle, obliging, polite (syn.:

comis, urbanus): te esse humano ingenio existumo,

Plaut. Most. 3, 2, 127:

Cyrum minorem Persarum regem et ceteris in rebus communem erga Lysandrum atque humanum fuisse,

Cic. de Sen. 17, 59; cf.:

homo facillimus atque humanissimus,

id. Att. 16, 16, C, 12:

humani ingeni Mansuetique animi officia,

Ter. And. 1, 1, 86; cf.: quod ipse moderatissimi atque humanissimi fuit sensus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 5:

Catonis (praeceptum) humanissimum utilissimumque,

Plin. 18, 6, 8, § 44 (cf. Cato, R. R. 4). —
B.
Of good education, well-informed, learned, polite, refined: gentem quidem nullam video neque tam humanam atque doctam neque tam immanem atque barbaram, quae non significari futura posse censeat, Civ. Div. 1, 1, 2; cf.:

homo doctissimus atque humanissimus,

id. Verr. 2, 4, 44, § 98:

homines periti et humani,

id. ib. 2, 5, 28, §

70: haec ego non possum dicere non esse hominis quamvis et belli et humani,

id. Fin. 2, 31, 102: Praxiteles nemini est paulum modo humaniori ignotus, Varr. ap. Gell. 13, 16, 3 (eruditiori doctiorique, Gell.;

see the entire chap.): humanissimussermo,

Cic. Q. Fr. 2, 10, 2.—Hence, adv. in two forms: hūmānē and hūmānĭter.
1.
(Acc. to I.) Humanly, agreeably to human nature, in a manner becoming humanity.
(α).
Form humane:

vix humane patitur,

Ter. Ad. 1, 2, 65: intervalla vides humane commoda, i. e. exceedingly, charmingly commodious, [p. 870] Hor. Ep. 2, 2, 70:

morbos toleranter atque humane ferunt,

Cic. Tusc. 2, 27, 65.—
(β).
Form humaniter:

docebo profecto, quid sit humaniter vivere,

Cic. Fam. 7, 1, 5:

sin aliter acciderit, humaniter feremus,

id. Att. 1, 2, 1.—
b.
Comp.:

si qui forte, cum se in luctu esse vellent, aliquid fecerunt humanius, aut si hilarius locuti sunt,

Cic. Tusc. 3, 27, 64.—
2.
In partic. (acc. to II. A.), humanely, pleasantly, courteously, kindly, gently, politely, etc.
(α).
Form humane: Hirtium aliquid ad te sumpathôs de me scripsisse facile patior:

fecit enim humane,

Cic. Att. 12, 44, 1.—
(β).
Form humaniter: invitus litteras tuas scinderem: ita sunt humaniter scriptae, Cic. Fragm. ap. Non. 509, 21:

fecit humaniter Licinius,

id. Q. Fr. 2, 1, 1.—
b.
Sup.:

quod se sua voluntate erga Caesarem humanissime diligentissimeque locutus esses,

Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 20:

quam humanissime scribere,

id. Fam. 2, 17, 6; 5, 20, 8; cf. Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

ducem se itineris humanissime promisit,

Petr. 8.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • Humana — Inc. Création 1961 (à Louisville, Kentucky) Personnages clés David Jones, Wendell Cherry Forme juridique Entreprise privée …   Wikipédia en Français

  • Humana — ist der Name bzw. Namensbestandteil der Unternehmen Humana Milchunion (Milchindustrie, Deutschland) Humana GmbH (Babynahrung), Tochtergesellschaft der Humana Milchunion Humana Inc. (Versicherungen, USA) Humana People To People… …   Deutsch Wikipedia

  • Humana — Infobox Company company name = Humana Inc. company slogan = Guidance when you need it most company type = Public (nyse|HUM) foundation = Louisville, Kentucky (1961) location = Louisville, Kentucky, USA key people = David Jones and Wendell Cherry …   Wikipedia

  • humana — (as used in expressions) ingeniería humana evolución humana migración humana naturaleza humana sexualidad humana virus de la inmunodeficiencia humana …   Enciclopedia Universal

  • HUMANA — I. HUMANA Caro comesta. vide supra Caro humana: Addo hîc saltem, quod humanis corporibus milites vesci Hannibalem docuisse, legimus apud Liv. l. 23. c. 5. De Humana hostia, vide supra Hostia. Apud Vett. qui Humanarum Virtutum modum videbantur… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Humana People To People — ist eine sogenannte NGO (=engl. Non Governmental Organisation, Nichtstaatliche Organisation), deren Hauptzweck es ist, Entwicklungshilfe zu fördern. Ihre Partnerorganisationen befinden sich in vielen Ländern Europas, Afrikas, Asiens und… …   Deutsch Wikipedia

  • Humana People to People — ist eine NGO, deren Hauptzweck die Förderung der Entwicklungshilfe darstellt. Ihre Partnerorganisationen befinden sich in vielen Ländern Europas, Afrikas und Asiens, sowie Nord , Mittel und Südamerikas. Der Hauptsitz der Föderation ist Genf.… …   Deutsch Wikipedia

  • Humana Milchunion — eG Rechtsform Eingetragene Genossenschaft Sitz Everswinkel Leitu …   Deutsch Wikipedia

  • Humana Festival of New American Plays — is an internationally renowned festival that celebrates the contemporary American playwright. Produced annually in Louisville, Kentucky by Actors Theatre of Louisville, this prestigious event showcases new theatrical works and draws producers,… …   Wikipedia

  • Humana GmbH — Rechtsform GmbH Gründung 1950 Sitz Herford …   Deutsch Wikipedia

  • Humana Inc. — Humana Inc. Tipo Corporación privada (NYSE: HUM) Fundación Louisville, Kentucky (1961) Sede Louisville, Kentucky, EE.UU …   Wikipedia Español

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”